Hepatitis C

Vastgesteld door LOVI: juni 2019

Dit stappenplan is een aanvulling op de LCI-richtlijn hepatitis C. Het stappenplan geeft een overzicht van het handelen van de GGD bij een melding van een specifiek ziektegeval, en is daarmee een hulpmiddel om de bestrijding te stroomlijnen.

Voor achtergronden, toelichting en het tot stand komen van het stappenplan wordt verwezen naar de algemene toelichting op de VSI. De LCI spreekt zich niet uit over de taakverdeling tussen disciplines bij de uitvoering van de verschillende stappen. Daarvoor zijn de interne werkafspraken van de betreffende GGD leidend.

Doelen

• Transmissie van de hepatitis C is voorkomen/ beperkt.
• De index (en diens omgeving) heeft inzicht in de ziekte en de manier van transmissie naar anderen.
• De index heeft inzicht in welke voorzorgsmaatregelen nodig zijn om transmissie naar anderen te voorkomen. De risicocontacten zijn in kaart gebracht, zijn zo nodig gescreend, en hebben hygiëne- en preventiemaatregelen geadviseerd gekregen.
• Er is een risicoanalyse van de index/ contacten.
• De gevolgen van hepatitis C voor de index zijn beperkt gebleven (= secundaire preventie).
• De index is op de hoogte van de mogelijkheden om verwezen te worden voor behandeling naar de MDL-arts of infectioloog.
• De behandelaar (exclusief MDL-arts of infectioloog) is geïnformeerd of geadviseerd over de mogelijkheden in behandeling van hepatitis C (LCI-richtlijn hepatitis C en HCV Richtsnoer).
• Mogelijke bronnen zijn gemeld in Osiris.

Stap 1 Melding

1. Leg gegevens van de melding of het signaal digitaal vast in het elektronisch dossier: datum, tijd en andere relevante informatie.
2. Verzamel de laboratoriumgegevens die de diagnose moeten bevestigen. Sla de laboratoriumuitslag op in het elektronisch dossier ter voorkoming van interpretatievergissingen.
3. Controleer in de richtlijn of de melding voldoet aan de meldingscriteria.
4. Verifieer of de index al bekend is bij de GGD en of destijds alle noodzakelijke stappen zijn genomen.
5. Verifieer de informatie bij de diagnosticerend arts voordat contact wordt gelegd met de index, gebruik hiervoor de Osirisvragenlijst hepatitis C. Overige aandachtspunten zijn:
   • Aard van de infectie: reden van aanvraag, symptomen, eerdere diagnostiek (welke en wanneer), eerdere behandeling (wanneer)?
   • Informeer over eventuele aanvullende diagnostiek (zoals HCV-RNA).
   • Is de index op de hoogte van de diagnose?
   • Informeer de betrokken arts over de werkwijze van de GGD.
6. Maak een risicoanalyse. Schat het dreigende gezondheidsprobleem in voor de index, contacten en werk. Stel op basis daarvan prioriteiten.
7. Indien meldingsplichtig: binnen 7 dagen in Osiris melden.

Stap 2 Interventies

2.1 Planning

1. Neem contact op met de index.
2. Plan zo nodig een gesprek met de index. Gebruik de Beslisboom Huisbezoek als handvat bij de beslissing om wel of niet op huisbezoek te gaan.

2.2 Bronopsporing en contactonderzoek

1. Start brononderzoek bij een acute, recente of niet eerder gemelde chronische hepatitis C-infectie.
2. Ga na of er sprake kan zijn van iatrogene verspreiding van hepatitis C (transfusie, transplantatie, procedurefouten).
3. Start contactonderzoek. Inventariseer wie in aanmerking komt voor screening. Informeer hen over hepatitis C en het mogelijk gelopen risico. Regel screening op hepatitis C voor de aangemerkte personen.

2.3 Signaleren en verwijzen

1. Adviseer de behandelaar (exclusief MDL-arts of infectioloog) om de index zonder behandeling door te verwijzen naar een behandelend specialist (NHG-standaard Virushepatitis en andere leveraandoeningen).
2. Bij een chronische infectie adviseren om immuunstatus HBV en HAV te (laten) bepalen en zo nodig vaccinatie tegen hepatitis A en hepatitis B aanbevelen.
3. Regel zo nodig vaccinaties hepatitis A en hepatitis B. Laat bij vaccinatie door de huisarts op het recept schrijven dat het vaccinatie van een HVC-patiënt betreft in verband met vergoeding op de basisverzekering (index moet wel rekening houden met eigen risico zorgverzekering).
4. Signaleer de lichamelijke, psychische en sociale aspecten als gevolg van de infectieziekte. Begeleid hierin de index of zorg voor verwijzing.

2.4 Voorlichting

1. Geef voorlichting aan de index over hepatitis C, transmissieroute, algemene preventieve maatregelen, maatregelen ten aanzien van index en contacten en preventieve maatregelen op het werk.
2. Informeer over verwijzing naar een MDL-arts/infectioloog met betrekking tot de behandelmogelijkheden bij hepatitis C.
3. Geef schriftelijke informatie: folder en overige publieksinformatie RIVM. En wijs op de patiëntenervaringsfilm hepatitis C van het RIVM.

2.5 Netwerk/advisering

1. Als de index een risicovormer is en werkzaam in de zorg, deze verwijzen naar de bedrijfsarts.
2. Verifieer bij iatrogene verspreiding of de behandelend arts dit gemeld heeft bij de betrokken bloedbank of de leverancier van het transplantaat.

2.6 Registratie en rapportage

1. Indien meldingsplichtig binnen 7 dagen in Osiris melden.
2. Verzamel gegevens voor verslaglegging, registratie en epidemiologie. Leg alle activiteiten vast in een rapportage met datum, tijd en initialen.
3. Verifieer of de definitieve uitslag binnen is.
4. Controleer of er tussentijds gerelateerde gevallen gemeld zijn.
5. Indien aan de orde: registreer gegevens ten behoeve van declaratie zorgverzekering Beleidsregel overige geneeskundige zorg.
6. Rapporteer zo nodig terug naar de melder (betrokken arts/huisarts) volgens de intern geldende afspraken.

Stap 3 Evaluatie

1. Beoordeel of de doelen behaald zijn.
2. Overweeg steekproefsgewijs na 4 weken de index of familie van de index te benaderen om de ervaring met de GGD te evalueren.
3. Koppel het dossier terug in het werkoverleg, afhankelijk van de interne werkafspraken.
4. Maak, indien intern gebruikelijk, een rapportage voor gemeentes, inspectie, ketenpartners en LCI.