Bijlage bij het Generiek draaiboek

Deze bijlage bevat 42 aanbevelingen die de GGD Gemeentelijke gezondheidsdienst (Gemeentelijke gezondheidsdienst ) ondersteunen bij de voorbereiding op grootschalige infectieziekteproblematiek. Alle adviezen komen logisch voort uit de taken en verantwoordelijkheden die passen bij de gewenste preparedness van de GGD.

Melding en directe maatregelen

De GGD Gemeentelijke gezondheidsdienst (Gemeentelijke gezondheidsdienst ) beschrijft met ketenpartners in de regio de verdeling van verantwoordelijkheden en verwachte aandachtspunten betreffende maatregelen, communicatie, en coördinatie van zorg bij (grootschalige) uitbraken van (nieuwe) infectieziekten (zie handreiking samenwerking GGD-GHOR Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio (Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio)).

  1. De GGD zorgt dat eigen medewerkers qua kennis en vaardigheden zijn toegerust voor het uitvoeren van infectieziektebeheersingsprocessen en houdt de expertise op peil door middel van opleiden, trainen en oefenen (OTO Opleiden, trainen en oefenen (Opleiden, trainen en oefenen )).
  2. De GGD is in staat om medewerkers ten tijde van crisis inhoudelijk bij te scholen over de infectieziekte in kwestie en de aanpak hiervan.
  3. De GGD actualiseert elk jaar haar overzicht van alle (sub)populaties met een verhoogd risico op infectieziekten bij een grootschalige uitbraak (Gezondheidsmonitor). Het gaat hierbij bijvoorbeeld om groepen niet- of onvolledig gevaccineerden.
  4. De GGD onderhoudt contacten met risicogroepen en sleutelfiguren binnen deze risicogroepen voor infectieziekten waarvoor dat relevant is. Het gaat hier bijv. om huisartsen in gebieden met een lage vaccinatiegraad.
  5. De GGD oefent jaarlijks de processen van de crisisbeheersing.
  6. De GGD en de Geneeskundige hulpverleningsorganisatie in de regio (GHOR) oefenen een keer per twee jaar uitbraken met een multidisciplinair karakter met relevante ketenpartners, zoals ziekenhuizen, huisartsen en laboratoria.
  7. De GGD heeft een convenant en werkafspraken met een lokaal laboratorium.

Voor GGD’en met een ‘aangewezen plaats van binnenkomst’ (zeehaven/luchthaven) gelden enkele aanvullende aandachtspunten. Zie voor meer informatie het draaiboek ‘International Health Regulations’.

  1. GGD’en met een aangewezen plaats van binnenkomst hebben met de (lucht)havenautoriteiten, GHOR en zo nodig andere relevante ketenpartners, maatregelen voor infectieziektebestrijding voorbereid.
  2. GGD’en met een aangewezen haven hebben afspraken gemaakt met havenautoriteiten over het uitgeven en controleren van Ship Sanitation Certificates (SSC) en het controleren van Maritieme Gezondheidsverklaringen.
  3. GGD’en met een aangewezen luchthaven hebben afspraken gemaakt met luchthavenautoriteiten over het gebruik van de Algemene verklaring.
  4. (Lucht)havenartsen en gezagvoerders zijn op de hoogte van hun meldingsplicht.

Voor GGD’en met een academisch medisch centrum in hun regio gelden enkele aanvullende aandachtspunten. Zie voor meer informatie het Addendum: bovenregionale samenwerking bij A-ziekten.

  1. GGD’en met een academisch medisch centrum in hun regio hebben een kernteam ‘A-ziekten’ operationeel.

Adviezen in relatie met opschalen

  1. De GGD beschikt over een uitgewerkt GGD Rampen Opvang Plan (GROP GGD Rampen Opvangplan (GGD Rampen Opvangplan )) en oefent jaarlijks. In dit plan is rekening gehouden met de structuren en procedures zoals beschreven in de Wet Veiligheidsregio’s (WVR Wet Veiligheidsregio’s (Wet Veiligheidsregio’s )) (2010) en in de Wpg Wet publieke gezondheid (Wet publieke gezondheid ) (2011).
  2. De GGD heeft afgestemd met de GHOR en met andere betrokkenen over hun rol in het GROP (bijv. communicatie).
  3. De GGD borgt haar bereikbaarheid buiten kantooruren voor ketenpartners en toetst dit vier keer per jaar.
  4. De GGD borgt de (telefonische) bereikbaarheid bij calamiteiten en heeft hiervoor een rooster (24/7).
  5. De GGD is in staat om huisartsen en andere professionals in het werkgebied direct te kunnen informeren.
  6. De GGD heeft een actueel overzicht van de contactgegevens en bereikbaarheid (24/7) van:
    1. de artsen en verpleegkundigen infectieziektebestrijding van de GGD;
    2. de verantwoordelijke personen van de gemeente(n);
    3. de NVWA Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit );
    4. organisaties en instellingen die mogelijk geïnformeerd of betrokken moeten worden ten tijde van een uitbraak;
    5. en andere betrokkenen in de regio.
  7. De GGD kan bij grootschalige uitbraken een regionaal callcenter inrichten om vragen vanuit het publiek te beantwoorden (binnen 24 uur operationeel).
  8. De GGD heeft een procedure voor het werven, trainen, inzetten en toetsen van extra (medisch) personeel ten tijde van crisis.

Adviezen over verdere maatregelen

  1. De GGD heeft de materialen en expertise om contactonderzoek uit te voeren (contactlijsten en/of software).
  2. De GGD borgt de beschikbaarheid van materiaal om monsters voor diagnostiek te kunnen afnemen en verzenden en checkt regelmatig de vervaldatum. Zie het draaiboek ‘Aanvragen diagnostiek door de GGD’ het hoofdstuk voor voorraadbeheer voor een complete lijst van benodigd materiaal.
  3. De GGD beschikt over materiaal voor de persoonlijke bescherming van medewerkers (arboaspect).
  4. De GGD heeft afspraken gemaakt met het laboratorium om snel over aanvullend materiaal te kunnen beschikken.
  5. De GGD beschikt over een koerier die monstermateriaal accepteert en expertise heeft op het gebied van het vervoeren van infectieus materiaal of heeft afspraken met het laboratorium hierover gemaakt.
  6. De GGD oefent jaarlijks de techniek van de afname van materialen voor laboratoriumonderzoek van A- en B1-ziekten (met uitzondering van pokken) en de bijbehorende maatregelen voor persoonlijke bescherming.
  7. De GGD is in staat om een uitbraak in kaart te brengen, te beschrijven en te rapporteren. De GGD heeft hiervoor een uitbraakdossier[1] en excelbestanden om een inventarisatielijst en epidemische curve te maken die gereed zijn voor gebruik.
  8. De GGD heeft afspraken met de NVWA over de wederzijdse melding van ziekteclusters.
  9. De GGD kent de rol van regionaal arts consulenten (RAC Regionaal Arts Consulent (Regionaal Arts Consulent )’ers) en regionaal veterinair consulenten(RVC Regionaal Veterinair Consulent (Regionaal Veterinair Consulent )’ers), en de alimentair consulenten en de medisch adviseurs RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu )-DVP bij vaccinatiecampagnes in het kader van crisisbeheersing en betrekt hen hierbij.
  10. De GGD heeft op lokaal niveau afspraken gemaakt over het ontsmetten of vernietigen van besmette goederen en waren. De brandweer, de reinigingsdienst en de NVWA zijn actoren die hierbij betrokken kunnen zijn. De GGD heeft hierover ook afgestemd met de GHOR.
  11. De GGD heeft afspraken met het regiokantoor RIVM-DVP over hoe zij ten tijde van crisis:
    1. op snelle wijze actuele, gedetailleerde informatie over de vaccinatiegraad kunnen krijgen (met name welke woonkernen en scholen een lage vaccinatiegraad hebben);
    2. ondersteuning in de registratie van gevaccineerden kunnen krijgen, met behulp van Praeventis en RVP Rijksvaccinatieprogramma (Rijksvaccinatieprogramma ) Online;
    3. ondersteuning kunnen krijgen in distributie en bewaring van het vaccin, middels het fijnmazige distributiesysteem, inclusief koelcel en koelwagens van het RIVM-regiokantoor;
    4. gezamenlijk de regionale vaccindistributie kan regelen. Deze afspraak wordt samen met de veiligheidsregio gemaakt.
  1. De GGD heeft een actueel overzicht van de vaccinatiestatus van de GGD-medewerkers. Denk daarbij aan bof, mazelen, rubella, pokken, difterie, tetanus, polio, hepatitis A en B en influenza.
  2. De GGD stimuleert DTP Difterie, Tetanus en Poliomyelitis (Difterie, Tetanus en Poliomyelitis)-, BMR Bof, mazelen, rodehond (Bof, mazelen, rodehond)-, hepatitis A- en B- en influenzavaccinatie van niet- of onvolledig gevaccineerde medewerkers voor zover die in contact kunnen komen met patiënten of met mogelijk besmette materialen.
  3. De GGD beschikt over een draaiboek voor grootschalige vaccinatiecampagnes, waarin locaties, inzet en opleiding personeel, rekrutering personeel, vaccinopslag en Openbare Orde & Veiligheid (OOV Openbare Orde en Veiligheid (Openbare Orde en Veiligheid ))-aspecten zijn opgenomen.
  4. De GGD heeft een overzicht van geschikte locaties voor grootschalige interventies, zoals vaccinatiecampagnes.
  5. De GGD en de GHOR hebben afspraken met de gemeente om indien nodig gebruik te kunnen maken van de gemeentelijke basisadministratie voor het oproepen van burgers.
  6. De GGD heeft afgestemd met de GHOR over de procedure voor grootschalige vaccinatiecampagnes en heeft dit beschreven. Hierbij is de GGD verantwoordelijk en kan de GHOR ondersteunen en/of coördineren
  7. De GGD beschikt over procedures voor het organiseren van medisch toezicht bij quarantaine en (thuis)isolatie en beoefent deze procedures elke vier jaar.
  8. De GGD zorgt voor voldoende materialen (handschoenen, mondkapjes, veiligheidsbrillen, desinfectiemiddelen, schorten) voor het instellen van thuisisolatie en medisch toezicht voor tien personen voor tien dagen.
  9. De GGD heeft een procedure voor het instellen van een quarantainefaciliteit binnen 24 uur (blauwdruk) en voor het uitvoeren van quarantaine.
  10. De GGD heeft met de GHOR afgestemd over de procedure voor het instellen van een quarantainefaciliteit en heeft dit vastgelegd. Hierbij is de GGD verantwoordelijk en kan de GHOR ondersteunen en/of coördineren.
  11. De GGD bespreekt een keer per twee jaar met de GHOR geschikte locaties voor quarantaine.