Verdenking COVID-19 op vrachtschepen in B-havens

Informatiebrief GGD’en

NB. Dit document is een voorlopig advies en mogelijk aan verandering onderhevig. Versie: 10 april 2020.

Achtergrond

Hoewel normaliter schepen met aan boord een verdenking van een A-ziekte naar de A-haven (de haven van Rotterdam) worden geleid, is dit voor COVID-19 niet het beleid. In principe wordt iedere B-haven geacht zelf een schip met een verdenking aan boord te kunnen ontvangen. Enkel in overleg met GGD-Rotterdam-Rijnmond en de LCI kan worden besloten een schip toch naar Rotterdam te sturen. Om B-havens hierbij te ondersteunen is dit adviesdocument opgesteld. 

Omdat zowel zee- als riviercruises zijn gestopt met varen met passagiers, maar de vrachtvaart naar verwachting door zal varen, richt deze handleiding zich op omgang met (zee)vrachtschepen in B-havens. Allereerst staat hieronder een advies voor de stappen rond de melding van een schip. Indien eigen beleid al is uitgewerkt, mag dat ook worden uitgevoerd. We leveren referenties naar informatiebrieven voor opvarenden. Daarna volgt een Q&A rond de afhandeling van een melding van personen met klachten passend bij COVID-19.

Stappenplan

Stap 1. Actief opvragen gezondheidsinformatie

Van alle schepen dient actief de Maritime Declarations of Health (MDoH) te worden opgevraagd.

Daarnaast dient actief te worden opgevraagd:

  • Eventuele klachten van bemanningsleden die kunnen passen bij  COVID-19, zoals neusverkoudheid, hoesten, niezen, kortademigheid en koorts.
  • eventueel aan boord getroffen maatregelen, zoals:
    1. Preventieve/hygiënische maatregelen ter voorkoming van de verspreiding van COVID-19.
    2. Isolatie van personen met klachten passend bij COVID-19.
    3. Overige maatregelen.
  • of er contact is geweest met een Radio Medische Dienst en waarom.

Uitkomst MDoH en overleg:

  • Geen personen aan boord met klachten passend bij COVID-19: Er is geen medische beperking om een schip aan te laten lopen. Einde van dit stappenplan.
  • Wel personen aan boord met klachten passend bij COVID-19: De havenautoriteit draagt er zorg voor dat niemand het schip verlaat, en er geen goederen worden geladen of gelost, tot nader orde. Ga door met Stap 2.

Stap 2. Overleg

Havenautoriteit overlegt met de GGD. De GGD neemt contact op met de betrokken arts en stemt af welke maatregelen genomen moeten worden. De betrokken arts kan de havenarts, een arts aan boord van het schip, een huisarts, of de Radio Medische Dienst zijn. Zie ook de overwegingen in de Q&A hieronder.

Stap 3. Informeren & maatregelen treffen

De te nemen maatregelen worden medegedeeld aan de kapitein. De burgemeester dan wel de voorzitter van de Veiligheidsregio kan de reder opdragen om: voorlichting aan bemanning/passagiers te geven over het nemen van maatregelen ter voorkoming van infectie; maatregelen van technisch-hygiënische aard uit te voeren op het schip.

Stap 4. Melden aan de volgende haven van bestemming

Zowel bij persoon aan boord met klachten passend bij COVID-19, als wel indien in de eigen haven iemand met COVID-19-verdenking van boord is gehaald, dient de GGD dit aan de volgende havenbestemming van het schip te melden. Ook de kapitein van het schip moet aan de volgende haven de situatie weer melden.

Ook is het verplicht, in samenwerking met een Ship Sanitation Inspecteur, een melding te doen in het SHIPSAN ACT Information System (SIS). Beschrijf in de melding in ieder geval de gebeurtenis, de situatie aan boord, het moment van vertrek uit de haven, de eerstvolgende bestemming van het schip, en de daar geschatte aankomsttijd en -datum.

Informatiebrieven voor opvarenden

Er is een informatiebrief voor opvarenden beschikbaar met algemene hygiëne-adviezen en wat te doen bij een verdenking van COVID-19 aan boord. Deze brieven worden regelmatig geupdated en zijn te vinden via:

https://kustwacht.nl/nl/node/585

 

Questions & Answers

Kan ik schepen met aan boord personen met klachten die passen bij COVID-19 doorverwijzen naar de A-haven?

Indien je een schip wilt doorverwijzen naar de A-haven, de haven van Rotterdam, moet dit vooraf en met GGD Rotterdam-Rijnmond overlegd worden. Gezien de wijdverspreide transmissie van COVID-19 kan het voorkomen dat ook B-havens schepen met personen met klachten passend bij COVID-19 aan boord moeten ontvangen.

Wanneer test ik personen met klachten die passen bij COVID-19?

Dat moet per case worden bepaald. Er wordt in Nederland niet standaard getest, dus ook niet aan boord van schepen. Echter, als er goede redenen zijn om zeker te willen weten of het om COVID-19 gaat, kan daar toe besloten worden. Voorbeelden van dergelijke situaties zijn onderliggend lijden bij de patiënt of een geplande wekenlange zeereis voor de boeg.

Is er verschillend beleid voor bevestigde of niet-bevestigde patiënten?

Gezien het huidige testbeleid in Nederland, is er geen meerwaarde meer om onderscheid te maken tussen een verdacht geval en een bevestigd geval. We spreken nu van laboratoriumbevestigde patiënten en van personen met klachten die passen bij COVID-19.

Waar verblijft een persoon met klachten die passen bij COVID-19?

Een persoon met klachten passend bij COVID-19 blijft in principe aan boord. Deze persoon moet een eigen hut krijgen met afvoerlucht naar buiten (geen circulerende lucht). Indien er op het schip onvoldoende isolatiemogelijkheid is, moet een alternatief verblijf aan de wal worden gezocht (thuis/elders). De reder is verantwoordelijk voor het vinden van deze verblijfplaats. Indien het de reder niet lukt dit te regelen, wordt de GGD of Veiligheidsregio geïnformeerd. De GGD of Veiligheidsregio kan vervolgens meezoeken naar een isolatielocatie. Overweeg om personen met klachten passend bij COVID-19 behorend tot de risicogroep (ouderen met onderliggend lijden) sowieso van het schip te halen.

Wanneer moet een persoon met klachten passend bij COVID-19 door een arts worden gezien?

Bij koorts >38 graden en moeite met ademhalen dient in ieder geval een arts te worden geraadpleegd. Daarvoor wordt bij schepen op zee de Radio Medische Dienst betrokken. In de haven wordt de haven medische dienst betrokken. Indien er geen haven medische dienst beschikbaar is, regelt de reder lokaal een arts. Bij een acute noodsituatie of een opname-indicatie is er een ambulance nodig om de patiënt te vervoeren.

Wie zijn de hoog- en laagrisicocontacten van een persoon aan boord met klachten die passen bij COVID-19 en welke maatregelen zijn er voor hen?

Hutgenoten van een persoon met klachten passend bij COVID-19 moeten, net als huisgenoten van patiënten op de wal, 14 dagen in quarantaine verblijven. Overige contacten dienen hun eigen gezondheid monitoren en bij klachten in isolatie te gaan (thuis of op het schip).

Bij voorkeur krijgt iedereen op het schip een eigen hut.

Ouderen (>70 jaar) met onderliggend lijden hebben een verhoogd risico op een ernstig beloop van COVID-19. Overweeg daarom personen binnen deze hoogrisicogroep, ongeacht of zij klachten hebben, van het schip te halen.

Mag een schip met personen aan boord met klachten passend bij COVID-19 vertrekken?

Een schip mag vertrekken. Wel is het aan te raden per geval een inschatting te maken. Hierbij kan het advies van een GGD-arts of huisarts worden betrokken. Het merendeel van de populatie aan boord is meestal gezond en relatief jong, voor deze personen is het risico op verslechtering relatief laag.

De scheepsvaart valt onder de vitale beroepen, wat heeft dit voor invloed op het testbeleid onder beroepsvaarders?

Dit heeft geen invloed op het testbeleid.

Wat als pas achteraf blijkt dat er een COVID-19-patiënt (naderhand laboratoriumbevestigd) aan boord was?

Indien de personen met wie deze persoon in contact is geweest (fysiek contact of >2 uur in dezelfde ruimte) redelijkerwijs te achterhalen zijn, dienen deze te worden geïnformeerd.

Hoe ga ik om met vervoer van personen met klachten passend bij COVID-19 naar locaties op de wal?

Zie hiervoor: https://lci.rivm.nl/noodzakelijk-zittend-vervoer