Groep A-streptokokken

Vastgesteld LOVI: juli 2015.

Wat is een groep A-streptokok?

De groep-A-streptokok is een bacterie die alleen bij mensen voorkomt. Hij wordt ook wel GAS genoemd.

De bacterie kan verschillende infecties veroorzaken. De meeste infecties zijn niet erg. Bijna alle kinderen hebben weleens een GAS-infectie gehad, bijvoorbeeld krentenbaard, ontstoken keel of roodvonk.

Soms kunnen mensen in korte tijd heel erg ziek worden van deze bacterie. Het gaat dan om een meer gevaarlijke bacteriestam. Dit heet een invasieve GAS-infectie. Een invasieve groep-A- streptokok wordt in de volksmond ook wel ook wel de ‘vleesetende bacterie’ genoemd.

De vragen hieronder gaan over de invasieve GAS-infectie.

Wat zijn de klachten bij een invasieve GAS-infectie?

Door een invasieve GAS-infectie moeten mensen meestal opgenomen worden in het ziekenhuis. Er kunnen verschillende erge klachten zijn:

  • Infectie van de huid. Er kunnen soms ook spieren, gewrichten of botten worden beschadigd. Zo erg zelfs dat huid en spieren afsterven.
  • Infectie van nieren, hartkleppen of hersenvliezen.
  • Organen die niet meer werken. Mensen hebben dan vaak hoge koorts, rillingen, spierpijn en zijn suf of verward.
  • Kraamvrouwenkoorts. Dit is een infectie van de baarmoeder na de bevalling, met bloedvergiftiging.
     

Hoe kunt u een invasieve GAS-infectie krijgen?

De bacterie zit vooral in de neus, de keel en op de huid. Veel mensen hebben de bacterie even bij zich zonder dat zij zelf ziek worden.

Door hoesten, niezen en praten komen kleine druppeltjes met de bacterie in de lucht. Mensen kunnen deze druppeltjes inademen en besmet raken.

Iemand met de bacterie kan anderen ook besmetten via de handen. Via de handen kan de bacterie ook op speelgoed, bestek, servies en eten terechtkomen.

Iemand is besmettelijk zolang de infectie nog niet is genezen. Wordt iemand behandeld met medicijnen (antibiotica), dan is hij nog 24 uur nadat hij is begonnen met de medicijnen besmettelijk.

Wie kan een invasieve GAS-infectie krijgen?

Iedereen kan besmet worden door de bacterie, maar niet iedereen wordt er erg ziek van.

Sommige mensen hebben meer kans om ziek te worden:

  • gezinsleden van iemand die een invasieve GAS-infectie heeft,
  • kraamvrouwen,
  • ouderen (ouder dan 65 jaar).
     

Bij mensen met een slechte gezondheid, slechte conditie en lage weerstand is de kans groter om erger ziek te worden.

Wat kunt u doen om een invasieve GAS-infectie te voorkomen?

Besmetting kan moeilijk worden voorkomen. Het is belangrijk om op het volgende te letten:

Bij hoesten of niezen:

  • Gebruik een papieren zakdoek. Hebt u geen papieren zakdoek bij de hand? Hoest dan in de plooi van uw elleboog.
  • Gebruik een zakdoek maar één keer.
  • Gooi de zakdoek na gebruik weg.
  • Was hierna uw handen.
  • Het is niet nodig om bij iedereen die hoest of niest uit de buurt te blijven. Houd pasgeboren baby’s wel uit de buurt van hoestende en niezende mensen.
     

Was de handen met water en zeep:

  • voor het klaarmaken van eten of flesvoeding,
  • voor het eten,
  • nadat u naar het toilet bent geweest,
  • na het verwisselen van een luier of iemand op het toilet helpen,
  • na het schoonmaken, dus ook nadat u een vaatdoekje hebt gebruikt,
  • na aaien of knuffelen van dieren,
  • na hoesten, niezen of neus snuiten.
     

Handen wassen doe je zo:

  • Maak de handen goed nat onder stromend water.
  • Neem wat vloeibaar zeep uit een pompje.
  • Wrijf de handen over elkaar. Zorg dat er zeep op de binnenkant en buitenkant van de handen zit. Wrijf goed alle vingertoppen in. Vergeet de duimen niet. Wrijf ook tussen de vingers.
  • Spoel de zeep goed af, onder stromend water.
  • Droog de handen goed af aan een schone handdoek of aan een papieren handdoek (keukenrol).

Zie ook de film 'Handen wassen - Doe het goed en vaak' van het RIVM.

En verder:

  • Heeft u een wond die verzorgd moet worden? Werk dan schoon en precies.
  • Heeft iemand in het gezin een erge infectie met GAS? Dan is het soms nodig om medicijnen te geven aan de anderen in het gezin. De medicijnen helpen dan om de ziekte te voorkomen bij anderen. De GGD bekijkt samen met de arts of dit nodig is.
  • Heeft u nauw contact gehad met iemand met een invasieve GAS-infectie? Dan kan het nodig zijn om extra op klachten te letten. De GGD bekijkt samen met de arts of dat nodig is.
     

Is groep A-streptokokken te behandelen?

Iemand met een invasieve GAS-infectie wordt vaak opgenomen en behandeld in het ziekenhuis. Soms overlijden mensen aan een erge invasieve infectie.

Kan iemand met groep A-streptokokken naar een kindercentrum, school of werk?

Iemand met een met invasieve GAS-infectie is te ziek om naar een kindercentrum, school of werk te gaan.

Heeft een kind een invasieve GAS-infectie? Vertel het dan wel aan de pedagogisch medewerker of de leerkracht. Zij kunnen in overleg met de GGD andere ouders informeren. Ouders kunnen dan letten op dezelfde klachten bij hun kind.

Heeft u nog vragen?

Vraag het de GGD-afdeling Infectieziekten of de huisarts.

Bekijk ook onze patiëntervaringsfilm groep A-streptokok.

Professionals